Tất tần tật về 7 loại bệnh cá Koi thường gặp
Mục lục
1. Các loại bệnh cá Koi thường gặp và cách điều trị
1.1 Cá Koi bị nhiễm trùng mỏ neo và rận nước
1.2 Bệnh sán da và sán mang ở cá Koi
1.3 Bệnh xù vảy ở cá Koi
1.4 Bệnh ký sinh trùng bánh xe ở cá Koi
1.5 Bệnh tuột nhớt ở cá Koi
1.6 Bệnh thối đuôi ở cá Koi
2. Cách phòng ngừa bệnh cá Koi hiệu quả

Cá Koi không chỉ là thú cưng mà còn là biểu tượng của sự may mắn và thịnh vượng. Tuy nhiên, để duy trì vẻ đẹp và sức khỏe cho cá, bạn cần hiểu rõ các bệnh thường gặp và cách điều trị hiệu quả.
Bạn thấy cá Koi trong hồ có biểu hiện bất thường những không biết lý do là gì? Bạn mới nuôi cá Koi nên muốn tìm hiểu tất cả các bệnh phổ biến mà cá Koi có thể mắc phải?
Bài viết này sẽ giúp bạn nhận biết các bệnh thường gặp ở cá Koi.Từ đó phát hiện sớm mầm mống bệnh và điều trị kịp thời.
Thêm câu như "Cùng tìm hiểu ngay để bảo vệ đàn cá Koi của bạn khỏi những nguy cơ sức khỏe!
1. Các loại bệnh cá Koi thường gặp và cách điều trị
1.1 Cá Koi bị nhiễm trùng mỏ neo và rận nước
Trùng mỏ neo (Lernaea) và rận cá (Argulus) là hai loại ký sinh trùng phổ biến ở cá Koi.
Trùng mỏ neo có kích thước khoảng 1cm, hình dạng dài như sợi chỉ và thường bám vào vùng va màu trắng của cá Koi. Bạn có thể dễ dàng quan sát trùng sợi chỉ bằng mắt thường.
Trong khi đó, rận nước có thân hình dẹp, bám chặt vào da cá, khó phát hiện hơn. Rận cá bám chặt vào da cá, chủ yếu quanh gốc vây hoặc trên đầu, khiến cá có phản ứng khó chịu như bơi giật cục hoặc nhảy khỏi mặt nước để cố gắng thoát khỏi ký sinh trùng.
Trùng mỏ neo và rận cá hút máu và chất dinh dưỡng từ cơ thể cá, khiến cá suy nhược, gầy yếu, chậm lớn. Làn da cá Koi xuất hiện nhiều vết loét mở rộng, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng do vi khuẩn và nấm. Nếu không điều trị kịp thời, cá có thể tử vong.
Để điều trị cho cá Koi bị nhiễm trùng mỏ neo và rận nước, bạn có thể thực hiện các bước sau đây:
- Dùng thuốc đặc trị Dimilin.
- Loại bỏ ký sinh trùng bằng nhíp một cách nhẹ nhàng, tránh làm tổn thương thêm vùng da xung quanh.
- Sau khi loại bỏ ký sinh trùng, thoa Tetra Nhật hoặc thuốc tím lên vết thương để ngăn ngừa nhiễm trùng.
- Đảm bảo môi trường nước sạch, sử dụng hệ thống lọc tốt, hạn chế sự phát triển của ký sinh trùng.
- Cách ly cá bị nhiễm ký sinh trùng để không lây cho các con cá khác trong hồ.
1.2 Bệnh sán da và sán mang ở cá Koi
Sán da và sán mang là hai loại ký sinh trùng không thể nhìn thấy bằng mắt thường mà cần kính hiển vi chủ yếu thuộc nhóm Gyrodactylus (sán da) và Dactylogyrus (sán mang). Khi bị nhiễm sán, cá sẽ có các dấu hiệu đặc trưng như:
- Xuất hiện vết loét, vết thương tại mang cá.
- Màng có màu sắc nhợt nhạt hoặc có dịch nhầy bất thường.
- Nếu nhiễm sán nặng, cá có thể bị khó thở, lờ đờ, tụ lại ở khu vực có dòng nước mạnh để tăng lượng oxy hấp thụ.
Nếu bạn đã xác định cá Koi bị nhiễm sán da hoặc sán mang, bạn có thể điều trị bằng cách sử dụng thuốc đặc trị Praziquantel trộn vào thức ăn để diệt sán trong cơ thể cá và hoà tan Praziquantel vào nước hồ.
Ngoài ra, bạn cần duy trì chất lượng nước tốt bằng cách kiểm soát các thông số như pH, nhiệt độ, nồng độ amoniac. Định kỳ ngâm cá trong muối hoặc thuốc tím nồng độ thấp để tiêu diệt ký sinh trùng trước khi chúng phát triển mạnh.
1.3 Bệnh xù vảy ở cá Koi
Bệnh xù vảy (Dropsy) là một trong những bệnh nguy hiểm thường gặp ở cá Koi. Khi mắc bệnh, cá sẽ có các dấu hiệu đặc trưng sau:
- Vảy cá xù lên rõ rệt, nhìn giống như một quả thông.
- Bụng cá có thể phình to bất thường do tích nước bên trong cơ thể.
- Da cá có thể xuất hiện các vết sưng đỏ, viêm loét.
- Một số trường hợp cá có dấu hiệu xuất huyết, đặc biệt là vùng bụng và gốc vây.
Khi phát hiện cá Koi bị xù vảy, trước tiên bạn cần cách ly cá bệnh vào bể riêng để ngăn ngừa lây lan và dễ dàng kiểm soát quá trình điều trị. Tiếp theo, sử dụng thuốc kháng sinh như kanamycin hoặc oxytetracycline pha vào nước theo đúng hướng dẫn để tiêu diệt vi khuẩn.
Song song với việc dùng thuốc, nên tắm muối cho cá với nước độ muối loãng và vệ sinh hồ nước định kỳ mỗi tuần. Ngoài ra, bạn có thể bổ sung vitamin C, tỏi hoặc các chất tăng miễn dịch vào khẩu phần ăn, giúp cá nhanh chóng phục hồi.
Thức ăn cho cá Koi Nishiki Goi - Cân Bằng là lựa chọn tối ưu để cá Koi phát triển khoẻ mạnh, tăng sức đề kháng và thích nghi với các biến động của môi trường.

1.4 Bệnh ký sinh trùng bánh xe ở cá Koi
Bệnh ký sinh trùng bánh xe ở cá Koi do Trichodina sp. gây ra. Đây là một loại ký sinh trùng hình tròn, có lông tơ xung quanh giúp di chuyển dễ dàng trên da và mang cá. Khi nhiễm bệnh, cá Koi sẽ có các dấu hiệu sau:
- Trên da có lớp nhớt mỏng màu trắng đục, có thể nhìn thấy rõ khi ánh sáng chiếu vào.
- Nếu ký sinh trùng tấn công mang, cá sẽ có dấu hiệu khó thở, há miệng liên tục, bơi lên mặt nước để hớp khí.
Để tiêu diệt ký sinh trùng bám trên cá Koi, có thể áp dụng tắm thuốc tím và Formalin để diệt sạch ký sinh trùng.
Một phương pháp khác là tắm muối kết hợp methylene blue trong 3-5 ngày và cải thiện môi trường nước bằng cách tăng cường hệ thống lọc, duy trì pH ổn định (6.8 - 7.5) để hạn chế sự phát triển của ký sinh trùng. Đồng thời, bổ sung vi sinh có lợi giúp cân bằng hệ sinh thái trong hồ.
1.5 Bệnh tuột nhớt ở cá Koi
Bệnh tuột nhớt ở cá Koi xảy ra khi lớp chất nhầy tự nhiên trên da cá bị mất đi do nhiễm khuẩn, ký sinh trùng hoặc môi trường nước ô nhiễm. Khi mắc bệnh, cá Koi sẽ có những biểu hiện:
- Lớp nhớt trên da cá bị bong tróc, da trở nên khô ráp và xỉn màu.
- Xuất hiện các vệt trắng, loang lổ trên thân cá do mất nhớt.
Bệnh tuột nhớt ở cá Koi có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó chất lượng nước kém là yếu tố chính. Khi nồng độ amoniac (NH₃) và nitrite (NO₂⁻) cao hoặc pH không ổn định, cá dễ bị stress và mất lớp nhớt bảo vệ.
Sự thay đổi nhiệt độ đột ngột cũng có thể khiến cá không kịp thích nghi, dẫn đến mất nhớt. Ngoài ra, cá bị nhiễm ký sinh trùng như trùng mỏ neo, rận cá, sán da hoặc bị nhiễm khuẩn do vi khuẩn Aeromonas, Pseudomonas cũng có nguy cơ cao mắc bệnh này.
Việc sử dụng hóa chất sai cách, chẳng hạn như lạm dụng thuốc tím, formalin hoặc kháng sinh, có thể làm cá mất đi lớp nhớt tự nhiên.
1.6 Bệnh thối đuôi ở cá Koi
Bệnh thối đuôi (hoại tử vây, mục đuôi) ở cá Koi là tình trạng vây và đuôi cá bị ăn mòn dần, rách nát hoặc đổi màu. Khi mắc bệnh, cá có thể có những biểu hiện sau:
- Phần đuôi và vây có dấu hiệu bị rách, cụt dần, có màu trắng đục hoặc đen sậm.
- Xuất hiện viền đỏ quanh mép vây, dấu hiệu viêm nhiễm hoặc xuất huyết nhẹ.
Bệnh thối đuôi ở cá Koi chủ yếu do vi khuẩn Aeromonas, Pseudomonas hoặc Flavobacterium columnare gây ra, thường xuất phát từ nhiều yếu tố khác nhau. Chất lượng nước kém là nguyên nhân phổ biến, khi hồ cá có nồng độ NH₃, NO₂⁻ cao, pH thay đổi đột ngột hoặc oxy hòa tan thấp, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển.
Ngoài ra, ký sinh trùng hoặc nấm như trùng mỏ neo, rận cá, sán da có thể làm tổn thương da cá, khiến vi khuẩn dễ dàng xâm nhập.
Chấn thương cũng là một nguyên nhân quan trọng, khi cá bị rách vây do cắn nhau hoặc va chạm nhưng không được chữa trị kịp thời, dẫn đến nhiễm khuẩn.
3. Cách phòng ngừa bệnh cá Koi hiệu quả
Để giữ cho cá Koi luôn khỏe mạnh, cần duy trì chất lượng nước tốt bằng cách thay nước định kỳ và kiểm soát các chỉ số như pH, NH₃, NO₂⁻.
Bạn cần thường xuyên kiểm tra sức khỏe cá, quan sát biểu hiện bất thường để phát hiện bệnh sớm. Không nuôi cá với mật độ quá dày nhằm giảm căng thẳng và hạn chế sự lây lan của mầm bệnh.
Bên cạnh đó, cần cung cấp chế độ dinh dưỡng hợp lý, bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất để tăng sức đề kháng cho cá. Cuối cùng, khử trùng hồ cá định kỳ bằng muối, thuốc tím hoặc vi sinh để kiểm soát vi khuẩn và ký sinh trùng, giúp môi trường sống của cá luôn sạch sẽ và an toàn.
Bệnh cá Koi có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Người nuôi cần theo dõi thường xuyên, có biện pháp phòng ngừa để đảm bảo đàn cá luôn khỏe mạnh. Hy vọng bài viết này giúp bạn hiểu rõ hơn về các loại bệnh cá Koi và cách điều trị hiệu quả.
Tìm hiểu ngay
Các dòng thức ăn cao cấp dành cho cá Koi của Truoo Pet Care, sản phẩm được phát triển bởi Tập đoàn Hoàng Gia De Heus Hà Lan.
About the author

Jena Thảo
Marketing Officer
Với am hiểu về dinh dưỡng và kinh nghiệm nuôi 2 chú mèo và 1 chú chó, mình muốn chia sẻ đến tất cả người nuôi thú cưng kiến thức mà mình đã đúc kết trong quãng thời gian dài làm trong ngành công nghiệp thức ăn cho chó mèo.