Cá Koi bị thối đuôi: Nguyên nhân & cách chữa trị hiệu quả nhất

Bệnh thối đuôi là một trong những vấn đề phổ biến ở cá Koi, nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của cá. Vậy dấu hiệu nào cho thấy cá Koi bị thối đuôi? Nguyên nhân gây bệnh là gì? Làm thế nào để chữa trị và phòng ngừa hiệu quả? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau! 

1. Dấu hiệu cá Koi bị bệnh thối đuôi

Dấu hiệu cá Koi bị bệnh thối đuôi là phần đuôi và vây cá bị rách nát, xuất hiện chất nhầy màu trắng. Nặng hơn là đuôi bị thối rữa, xương đuôi và xương vây bị ăn mòn. Cá bị mất hẳn đuôi và vây. 

Trong giai đoạn đầu mắc bệnh, các triệu chứng của cá Koi bị thối đuôi tương đối khó nhận biết. Vây cá Koi bị mắc bệnh xoè thành hình chổi, cá có biểu hiện bỏ ăn, lờ đờ. Sau một thời gian, bạn thấy vảycá gần đuôi bị sưng, xuất hiện tình trạng bong tróc. Phần gốc đuôi sung huyết và ứ máu. 

Bệnh cạnh đó, cá bị thối đuôi có một số biểu hiện tương đồng với bệnh sán da, sán mang, tuột nhớt,... như: 

• Cá bơi lờ đờ, mệt mỏi, bởi dưới đáy hồ và không vồ thức ăn nhanh nhẹn như trước. 

• Cá bỏ ăn hoặc ăn ít trong thời gian dài. 

• Thường xuyên chà sát vào thành bể hoặc ao 

• Bơi không thẳng, bơi mất phương hướng do đuôi và vảy bị tổn thương. 

2. Nguyên nhân khiến cá Koi bị thối đuôi

2.1 Chất lượng nước hồ không đảm bảo 

Nguyên nhân chủ yếu khiến cá Koi bị thối đuôi là nước hồ không đảm bảo vệ sinh. Người mới nuôi cá thường không căn đo lượng thức ăn trong mỗi lần cho ăn, dẫn đến thức ăn dư thừa tích tụ lại trong hồ gây ô nhiễm. Nước hồ không được thay thường xuyên hoặc không có hệ thống lọc nước mưa, bụi bẩn,... tạo môi trường cho vi khuẩn phát triển nhanh chóng. Từ đó, cá Koi dễ bị mắc bệnh hơn bình thường. 

2.2 Động vật vờn cá 

Chó mèo hoặc con người dùng cá khiến cá bị thương không chỉ ở vùng đuôi mà còn ở nhiều bộ phận khác nhau. Ngoài ra, cá Koi có thể tự làm tổn thương đuôi và vảy trong quá trình bơi. Vết thương hình thành do va chạm với đồ trang trí trong hồ hoặc do cạ vảy vào thành hồ tiểu cảnh. Những vết thương không được xử lý trong thời gian dài sẽ dẫn đến hiện tượng thối đuôi. 

2.3 Thức ăn kém chất lượng 

Nhiều người nuôi cá Koi chọn mua thức ăn giá rẻ hoặc kém chất lượng vì muốn tiết kiệm chi phí. Tuy nhiên, những loại thức ăn này không chứa đủ dinh dưỡng cho cá Koi và cá không thể tiêu hoá hiệu quả. Thức ăn kém chất lượng thường không chứa nhiều protein động vật khiến mùi vị và kết cấu không hấp dẫn. Điều này dẫn đến cá bỏ ăn hoặc ăn ít hơn, không chỉ làm giảm tốc độ tăng trưởng mà còn làm rối loạn thói quen sinh học của cá. Cá Koi dễ bị stress và yếu dần đi, tạo cơ hội cho vi khuẩn phát triển, dẫn đến bệnh thối đuôi. 

Khi cá bị bệnh, bạn cần tốn nhiều chi phí để mua thuốc, thay nước và vệ sinh ao thường xuyên. Các chi phí này cộng lại có thể cao hơn chi phí mua thức ăn chất lượng cao ngay từ đầu. 

Nếu bạn đang tìm kiếm dòng thức ăn cho cá Koi chất lượng tốt, Nishiki Goi là lựa chọn tối ưu không chỉ về dinh dưỡng mà còn về giá thành sản phẩm. Với công thức dinh dưỡng tập trung vào hệ tiêu hoá của hệ miễn dịch, Nishiki Koi không chỉ giúp duy trì thể trạng cân bằng, màu đẹp tự nhiên mà còn giúp cá Koi của bạn thích nghi tốt với các biến động của môi trường. 

2.4 Môi trường sống thay đổi đột ngột 

Môi trường nước thay đổi đột ngột như độ pH lên cao - xuống thấp bất thường, độ hoà tan oxy thấp, nồng độ amoniac cao,... đều dẫn đến cá Koi bị stress  và suy giảm hệ miễn dịch. Cá sống trong điều kiện nước chất lượng thấp sẽ mắc nhiều căn bệnh khác nhau, trong đó có bệnh thối vảy. 

2.5 Nuôi cá với mật độ dày 

Nếu bạn đang nuôi quá nhiều cá trong hồ có kích thước nhỏ, cá bơi chen chúc, cọ sát vào nhau có thể dẫn đến việc tổn thương vây và đuôi. Tình trạng cá Koi bị rách đuôi, gãy vây,... tạo thành các vết thương hở khiến chúng dễ bị thối đuôi. 

3. Cách điều trị bệnh thối đuôi ở cá Koi

3.1 Vệ sinh hồ và cải thiện chất lương nước 

Chất lượng nước trong hồ ảnh hưởng trực tiếp đến cá Koi. Do đó, để điều trị bệnh thối đuôi cho cá Koi, bạn cần cải thiện chất lượng nước bằng cách: 

• Mỗi tuần, bạn cần thay khoảng 20-30% lượng nước trong hồ để loại bỏ nước mưa, chất bẩn, vi khuẩn trong hồ. Lưu ý quan trọng là bạn không được thay 100% nước hồ ngay trong 1 lần, vì điều này khiến cá không thích nghi được với môi trường nước mới. 

• Lắp đặt hệ thống lọc nước và đảm bảo hệ thống luôn hoạt động. Bạn có thể sử dụng cả 2 loại lọc sinh học và lọc cơ học để giữ nước luôn sạch. 

• Sử dụng các dụng cụ đo độ pH, nhiệt độ và nồng độ amoniac để kiểm soát chất lượng nước. Nếu bạn phát hiện các chỉ số này thay đổi bất thường như: độ pH vượt ngoài ngưỡng 6.5-8.5, nhiệt độ cao hơn 25 độ C và thấp hơn 20 độ C, nồng độ amoniac cao hơn mức 0, hãy điều chỉnh ngay lập tức. 

3.2 Sử dụng thuốc kháng khuẩn 

Nếu cá Koi của bạn bị thối đuôi do vi khuẩn, bạn cần phải dùng thuốc để kháng khuẩn. Một số loại thuốc phổ biến bao gồm: 

• Muối tắm: Hòa muối không i-ốt vào nước với nồng độ 0.5-1% và tắm cho cá trong 5-10 phút. Muối có tác dụng diệt khuẩn và làm dịu vết thương. 

• Formalin: Sử dụng formalin với liều lượng 25 ppm trong hồ điều trị. Cần thận trọng vì quá liều có thể gây hại cho cá. 

• Methylene blue: Thuốc kháng khuẩn phổ biến, thường dùng để điều trị nhiễm khuẩn và nấm ở cá. 

• Thuốc kháng sinh: Trong trường hợp bệnh nặng, có thể dùng kháng sinh như oxytetracycline hoặc kanamycin. Nên tham khảo ý kiến chuyên gia để xác định liều lượng phù hợp. 

3.3 Cách ly cá Koi bị thối đuôi 

Để tránh lây lan bệnh sang các con cá khác trong hồ, nếu bạn thấy cá Koi của mình có biểu hiện bất thường, hãy cách ly cá sang hồ/thau riêng để theo dõi. 

Các bước thực hiện: 

• Chuẩn bị hồ cách ly: Dùng một bể riêng với nước sạch, đảm bảo các chỉ số môi trường phù hợp. 

• Theo dõi và điều trị: Điều trị cá bệnh trong hồ cách ly và giám sát chặt chẽ tình trạng sức khỏe của chúng. 

• Khử trùng hồ chính: Sau khi cách ly cá bệnh, tiến hành vệ sinh và khử trùng hồ chính để loại bỏ mầm bệnh còn sót lại. 

4. Các biện pháp phòng ngừa cá Koi bị thối đuôi

Từ các nguyên nhân gây bệnh ở trên, ban có thể thực hiện phòng ngừa cá Koi bị thối đuôi như sau: 

• Duy trì chất lượng nước ổn định bằng cách: Thường xuyên kiểm tra và điều chỉnh các chỉ số nước, thay nước định kỳ để loại bỏ chất thải và độc tố, đảm bảo hệ thống lọc hoạt động hiệu quả, giúp duy trì sự cân bằng sinh học trong hồ. 

• Cung cấp chế độ dinh dưỡng đầy đủ: sử dụng thức ăn chuyên dụng, giàu protein và khoáng chất như thức ăn cho cá Koi Nishiki Goi, chỉ cho cá ăn lượng vừa đủ để tránh dư thừa, hạn chế ô nhiễm nước. 

• Giảm stress cho cá: Di chuyển cá hoặc thay nước một cách từ từ để cá thích nghi và tránh nuôi quá nhiều cá trong không gian chật hẹp. 

• Kiểm tra cá thường xuyên: Quan sát kỹ phần vây, đuôi và hành vi của cá để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường. 

• Khử trùng dụng cụ trước khi sử dụng: Làm sạch và khử trùng dụng cụ định kỳ, sau đó để dụng cụ khô ráo hoàn toàn trước khi sử dụng lại. 

Áp dụng đúng các biện pháp trên sẽ giúp cá Koi luôn khỏe mạnh, phát triển tốt và tránh được nguy cơ mắc bệnh thối đuôi. 

5. Các câu hỏi liên quan khác

5.1 Bệnh thối đuôi có lây lan nhanh không? 

Có. Nếu không xử lý kịp thời, vi khuẩn hoặc nấm gây bệnh có thể lây lan sang các con cá khác trong hồ, đặc biệt khi chất lượng nước kém. 

5.2 Bệnh thối đuôi có thể chữa khỏi hoàn toàn không? 

Nếu phát hiện sớm và điều trị đúng cách, bệnh có thể chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, nếu để lâu, cá có thể bị tổn thương nghiêm trọng, ảnh hưởng đến khả năng hồi phục.